Изменить размер шрифта


Начать новую темуНаписать комментарии Страница 25 из 26   [ Сообщений: 386 ]
На страницу Пред.  1 ... 22, 23, 24, 25, 26  След.
Автор Сообщение
 Заголовок сообщения: Re: Численность монгольской армии: Западный поход...
СообщениеДобавлено: 25 апр 2020, 22:41 

Зарегистрирован: 24 апр 2020, 03:07
Сообщений: 7
Принялся читать)))
И конечно прочитаю. Но Вы пишете про первоисточники.... К первоисточникам Вы относите сказки Марко Поло и других таких же очевидцев?
Но начнём по порядку....
Вы написали, что в то время на Руси жило от 7 до 12 миллионов человек.... По последним данным это не так. На Руси жило от 5 до 7 миллионов человек.
Потом, самих монголов было только порядка 800 тысяч человек.
Да и источники средневековые, это ещё "та" информация... По большинству таких источников в той же Дидгорской битве принимало участие от 300 до 800 тысяч сельджуков)))


Вы пишите о Евпатии Коловрате, у которого якобы было 1700 мечей. Но легенда о нём, это как сейчас говорят, просто фейк))) Соответственно нельзя , опираясь на фейк, делать вывод о том, сколько населения жило в Рязани.
В связи с этим у меня возникает вопрос: это действительно военно - исторический форум?)))


Вернуться к началу
 Не в сетиПрофиль  
 
 Заголовок сообщения: Re: Численность монгольской армии: Западный поход...
СообщениеДобавлено: 26 апр 2020, 13:28 
Администратор
Аватара пользователя

Зарегистрирован: 24 фев 2012, 14:57
Сообщений: 46681
Откуда: Армения, Ереван
ark69 писал(а):
Принялся читать)))


Ну спасибо, надеюсь по ходу поделитесь своими критическими идеями.

Цитата:
Но Вы пишете про первоисточники.... К первоисточникам Вы относите сказки Марко Поло и других таких же очевидцев?


Я уже написал, об этом тоже - Марко Поло на деле, как сейчас бы сказали, стратегический разведчик Папы римского. Извиняюсь, но я не разделяю Ваше мнение на счет того, что, относительно численности, у него "сказки".

Цитата:
Вы написали, что в то время на Руси жило от 7 до 12 миллионов человек.... По последним данным это не так. На Руси жило от 5 до 7 миллионов человек.


Суть не меняет, 7-12 или 5-7, если поставить под ружье каждого десятого, а в условиях смертельной угрозы от монгол да еще при воинственности тогдашних людей это еще минимум, опят получим 500-700.000 достаточно боеспособных мужчин. Монголы их резали в 30.000 составе? Их, которые отчаянно отбивались за защитными укреплениями позади имея свои семи? Извините, не убеждает. Может Вас убеждает, Ваше право, меня не убеждает.

Цитата:
Потом, самих монголов было только порядка 800 тысяч человек.


А союзники? Ведь в армии Монгольской империи там не только монголы, верно? С каждой победой в эту армию включались силы побежденных, при том, относительно кочевников, найманы, тюрки, кипчаки и тд, те особенно и не были против - можно ведь под сильным крылом монгол успешно пограбить своих традиционных противников.

Цитата:
Да и источники средневековые, это ещё "та" информация...


Я это давно учел и у меня разработан аж целый метод - буду рад обоснованной критике.

Цитата:
По большинству таких источников в той же Дидгорской битве принимало участие от 300 до 800 тысяч сельджуков)))


Так никто же не говорит, что иногда были примеры переборов, но ведь это автоматический не означает, что у всех так!

Цитата:
Вы пишите о Евпатии Коловрате, у которого якобы было 1700 мечей. Но легенда о нём, это как сейчас говорят, просто фейк))) Соответственно нельзя , опираясь на фейк, делать вывод о том, сколько населения жило в Рязани.


Ну есть мнение, что фейк, кто-то может не разделить это мнение. Вы представляете это "есть мнение" как аксиому.

Цитата:
В связи с этим у меня возникает вопрос: это действительно военно - исторический форум?)))


Давайте без переходов на личность и с уважением того "дома", где Вы находитесь, договорились?

_________________
Приходите в мой дом...


Вернуться к началу
 Не в сетиПрофиль  
 
 Заголовок сообщения: Re: Численность монгольской армии: Западный поход...
СообщениеДобавлено: 27 апр 2020, 03:22 

Зарегистрирован: 24 апр 2020, 03:07
Сообщений: 7
Суть не меняет, 7-12 или 5-7, если поставить под ружье каждого десятого, а в условиях смертельной угрозы от монгол да еще при воинственности тогдашних людей это еще минимум, опят получим 500-700.000 достаточно боеспособных мужчин. Монголы их резали в 30.000 составе? Их, которые отчаянно отбивались за защитными укреплениями позади имея свои семи? Извините, не убеждает. Может Вас убеждает, Ваше право, меня не убеждает. - каких мужчин?))) 500 - 700 тысяч по всей Руси же. А их как известно было несколько. И какое это время было? ....Это 13 век, а не конец 19 - ого. Московит ненавидел Киевлянина, а человек из Твери - такого же как он, только из Владимира. Да и воевали княжеские дружины - профессиональные воины. А сколько было у князей народа в дружине? Поэтому нельзя считать всех русских людей скопом и писать, что их было 500 - 700 тысяч. Они что, со всех русских земель чтоли собрались и встали на защиту своего отечества - России?))) Конечно же нет.....
Ну есть мнение, что фейк, кто-то может не разделить это мнение. Вы представляете это "есть мнение" как аксиому. - это не мнение))) Евпатий Коловрат, просто легенда))) Нет ни одного документального подтверждения, что он был. И пересекающихся источников тоже нет.
Давайте без переходов на личность и с уважением того "дома", где Вы находитесь, договорились? - на личности я не переходил. Или форум, это личность? Если это так, то прошу прощения. И тогда может быть, что и Евпатий Коловрат был. Может быть даже, что он и сейчас есть))) И вообще это шутка. Вы же понимаете, если стоят в конце предложения скобочки)))


Вернуться к началу
 Не в сетиПрофиль  
 
 Заголовок сообщения: Re: Численность монгольской армии: Западный поход...
СообщениеДобавлено: 27 апр 2020, 03:40 

Зарегистрирован: 24 апр 2020, 03:07
Сообщений: 7
1. Хорезм - ок. 300.000
2. Картли - макс. ок. 100.000
3. Икона - ок. 200.000
4. Русь - ок. 80.000
5. Кипчаки - ок. 100.000
6. Айюбиды - ок. 100.000
7. Аббасиды - ок. 50.000
8. Венгрия и Польша - каждая ок. 60.000
Скажите пожалуйста, откуда Вы взяли, что у Руси было 80 тысяч?
Вообще нельзя так писать))) Все русские земли в те времена были поделены на княжества.
И откуда Вы взяли, что Андрей Боголюбский мог собрать до 50 тысяч воинов? Где такая информация? Это что то сродни информации о Евпатии Коловрате и его 1700 мечей?


Вернуться к началу
 Не в сетиПрофиль  
 
 Заголовок сообщения: Re: Численность монгольской армии: Западный поход...
СообщениеДобавлено: 27 апр 2020, 20:26 
Администратор
Аватара пользователя

Зарегистрирован: 24 фев 2012, 14:57
Сообщений: 46681
Откуда: Армения, Ереван
ark69 писал(а):
- каких мужчин?))) 500 - 700 тысяч по всей Руси же. А их как известно было несколько


А что, монголы не воевали на всей Руси? Они то, не взяли укрепленные места на всей Руси? Я же не говорил, что такое число собрано в одном месте...

Цитата:
. И какое это время было? ....Это 13 век, а не конец 19 - ого. Московит ненавидел Киевлянина, а человек из Твери - такого же как он, только из Владимира.


Ненавидели, может и много сказано, скорее была обычная феодальная возня, но ведь общая угроза! И при том, ведь они же, повторюсь, не были собраны в одном месте, каждый защищал свои пределы. В этих условиях сказанное Вами вообще теряет смысл.

Цитата:
Да и воевали княжеские дружины - профессиональные воины. А сколько было у князей народа в дружине?


Извините, но Вы наверно просто не представляете, что будет, если вырезать одно село и пойти на другое. Вы думаете тогда народ будет смотреть, кто профессионален, кто нет? Тогда шла война не на жизнь, а на смерть, позади этих мужиков были их семи, понимаете? В боевых условиях, при штурме укреплении вырезать 500-700.000 мужчин какими-то смеховтоврними 30.000? Извините, не реально.

Цитата:
Поэтому нельзя считать всех русских людей скопом и писать, что их было 500 - 700 тысяч. Они что, со всех русских земель чтоли собрались и встали на защиту своего отечества - России?))) Конечно же нет.....


А кто подобное говорил? Смотрите на верху.

Цитата:
это не мнение))) Евпатий Коловрат, просто легенда))) Нет ни одного документального подтверждения, что он был. И пересекающихся источников тоже нет.


И что? Мало ли персонажей, о которых знаем лишь из одного источника?

Цитата:
на личности я не переходил. Или форум, это личность? Если это так, то прошу прощения. И тогда может быть, что и Евпатий Коловрат был. Может быть даже, что он и сейчас есть))) И вообще это шутка. Вы же понимаете, если стоят в конце предложения скобочки)))


Нет, форум не я, но в Ваших последних словах я уловил легкую иронию, что при подобном разговоре просто не уместно. А написав "это действительно военно - исторический форум", Вы малость подкололи форум, так как, да, это именно военно-исторический форум. Знаете почему я пересек это? Не ради форума и не ради меня, просто мой опыт показывает, что лучше все пересекать в самом начале, чем дать проблеме разрастаться. Не предупреди Вам, кто знает, может с временем Ваши подколи получили бы развитие, а это на данном форуме не приемлемый тон общения.

_________________
Приходите в мой дом...


Вернуться к началу
 Не в сетиПрофиль  
 
 Заголовок сообщения: Re: Численность монгольской армии: Западный поход...
СообщениеДобавлено: 27 апр 2020, 20:30 
Администратор
Аватара пользователя

Зарегистрирован: 24 фев 2012, 14:57
Сообщений: 46681
Откуда: Армения, Ереван
ark69 писал(а):
Скажите пожалуйста, откуда Вы взяли, что у Руси было 80 тысяч?


Это оценочное суждение.

Цитата:
Вообще нельзя так писать))) Все русские земли в те времена были поделены на княжества.


Да. Это моб потенциал всей Руси своего времени.

Цитата:
И откуда Вы взяли, что Андрей Боголюбский мог собрать до 50 тысяч воинов? Где такая информация?
Это что то сродни информации о Евпатии Коловрате и его 1700 мечей?

Это мнение камрада Svetlako. Внизу я об этом написал :)

_________________
Приходите в мой дом...


Вернуться к началу
 Не в сетиПрофиль  
 
 Заголовок сообщения: Re: Численность монгольской армии: Западный поход...
СообщениеДобавлено: 28 апр 2020, 16:21 

Зарегистрирован: 24 апр 2020, 03:07
Сообщений: 7
Давайте сначала с этим самым Евпатием разберёмся....
Про него написано в источнике, именуемым как - не дословно - Разорение Рязани Батыем. Какое количество воинов с ним было, нет ни каких упоминаний. Написано лишь, что двое могли с тьмой сражаться, то есть с десятью тысячами))) Но зато много заимствований из той же Задонщины и из разорения Царьграда, из чего делается вывод, что написано сие произведение в начале 16 века. Поэтому ещё раз повторюсь, что Ваше предположение о том, что у Евпатия было 1700 мечей - не верно, а именно, ни чем не подтверждено. Соответственно неверно и Ваше же предположение о том, что в Рязани было 71 тысяча жителей...


Вернуться к началу
 Не в сетиПрофиль  
 
 Заголовок сообщения: Re: Численность монгольской армии: Западный поход...
СообщениеДобавлено: 29 апр 2020, 00:39 
Администратор
Аватара пользователя

Зарегистрирован: 24 фев 2012, 14:57
Сообщений: 46681
Откуда: Армения, Ереван
Не могу я с Вами Евпатия обсуждать, нет достаточно запаса знаний, вот в чем дело. В этом вопросе я основываюсь на мнение других...

_________________
Приходите в мой дом...


Вернуться к началу
 Не в сетиПрофиль  
 
 Заголовок сообщения: Re: Численность монгольской армии: Западный поход...
СообщениеДобавлено: 30 апр 2020, 03:57 

Зарегистрирован: 24 апр 2020, 03:07
Сообщений: 7
Тогда давайте порассуждаем о, как Вы написали, мобильном потенциале всей Руси своего времени... Бесполезно об этом даже что - либо писать с такой точки зрения. Потому что Русь тогда была поделена на отдельные княжества. И даже если допустить, что в то время было 500 - 700 тысяч мужчин способных держать топоры и ими размахивать, то это ни чего не значит. Потому что они не могли одномоментно собраться в одном месте и дать бой монголам))) Можно рассуждать только о том, что в одном каком - то княжестве было, допустим - 50 тысяч таких мужчин. Но и они не могли собраться вместе. Так как их просто ни кто бы не собрал. А если бы это и случилось, то 30 тысяч монгол легко бы их всех перебили. Тогда к чему Вы написали о этом мобильном потенциале всей Руси своего времени?
Я согласен с тем, что многие русские люди сопротивлялись монголам. Но это сопротивление для монгол было, как укус комара. Деревни состояли из 3 - 5 дворов и были на большом расстоянии друг от друга. Были города с 500 - 1000 человек. Сколько жителей могло защищать такой город? Стены у этих городов были хорошо, если полностью обнесены брёвнами. Но это для воинов, которые к тому времени уже прошли огонь и медные трубы, я имею в виду монголов, было сущим пустяком. Оказать вменяемое сопротивление могли только крупные то тем временам города, такие как Владимир или Москва, к примеру. Но для этого не нужно 150 тысяч воинов. Монголы до похода на Русь брали города и поболее. К примеру - китайские, стены которых были не как на Руси, деревянные с землёй между брёвен, а самые настоящие - каменные. Конечно не такие крепкие, как замки на западе, но всё же покрепче русских. Да и оказывать настоящее сопротивление могли только подготовленные русские воины из княжеских дружин. А от простого крестьянина, или городского жителя - толку ни какого. Это в наше время можно научить ополченца, который кстати служил в армии, стрелять из калаша. А попробуйте крестьянина научить стрелять из того же лука. Да и лук нужно для начала тупо сделать... А размахивать топором против монгольского воина - лучника, просто бред. Хотя наверное и такие находились. Но они не долго своимимтопорами размахивали)))


Вернуться к началу
 Не в сетиПрофиль  
 
 Заголовок сообщения: Re: Численность монгольской армии: Западный поход...
СообщениеДобавлено: 30 апр 2020, 13:36 
Администратор
Аватара пользователя

Зарегистрирован: 24 фев 2012, 14:57
Сообщений: 46681
Откуда: Армения, Ереван
ark69 писал(а):
Тогда давайте порассуждаем о, как Вы написали, мобильном потенциале всей Руси своего времени... Бесполезно об этом даже что - либо писать с такой точки зрения. Потому что Русь тогда была поделена на отдельные княжества. И даже если допустить, что в то время было 500 - 700 тысяч мужчин способных держать топоры и ими размахивать, то это ни чего не значит. Потому что они не могли одномоментно собраться в одном месте и дать бой монголам)))


Так они и не собрались - они сидели в своих укреплениях, монголы, как листья деревья, взяли их. Пассивная оборона. В том же 1236-ом точно так же было в Армении и в Грузии. Но в любом случае, это стоило бы монголам потери.

Цитата:
Я согласен с тем, что многие русские люди сопротивлялись монголам. Но это сопротивление для монгол было, как укус комара.


Извините, но Вы глубоко заблуждаетесь.

Цитата:
Деревни состояли из 3 - 5 дворов и были на большом расстоянии друг от друга. Были города с 500 - 1000 человек. Сколько жителей могло защищать такой город? Стены у этих городов были хорошо, если полностью обнесены брёвнами. Но это для воинов, которые к тому времени уже прошли огонь и медные трубы, я имею в виду монголов, было сущим пустяком.


И опять, переоценка монглов.

Цитата:
А от простого крестьянина, или городского жителя - толку ни какого.


Толк есть - бросать камень, ударить с верха копьем, это все будет стоит монголам потери.

Цитата:
Это в наше время можно научить ополченца, который кстати служил в армии, стрелять из калаша. А попробуйте крестьянина научить стрелять из того же лука. Да и лук нужно для начала тупо сделать...


Из лука может и не получится качественно стрелять, но с другой стороны это сейчас мы сидим дома и, если нам не купить еды, мы умрем тогда люди жили в тесном контакте с природой, часто ходили на охоту, были более жестоки, а даже и воинственны. А теперь представьте - приходит монгол дабы убивать такого человкеа и его семью...

Цитата:
А размахивать топором против монгольского воина - лучника, просто бред. Хотя наверное и такие находились. Но они не долго своимимтопорами размахивали)))


В чистом поле, бред, а вот ударить с крепостной стены воина, который карабкается верх, вполне себе можно.

Кстати, а какова Ваша оценка, сколько было монголов в Западном походе?

_________________
Приходите в мой дом...


Вернуться к началу
 Не в сетиПрофиль  
 
 Заголовок сообщения: Re: Численность монгольской армии: Западный поход...
СообщениеДобавлено: 17 фев 2022, 13:57 
Администратор
Аватара пользователя

Зарегистрирован: 24 фев 2012, 14:57
Сообщений: 46681
Откуда: Армения, Ереван
1220-1224 թթ. մոնղոլական Արևմտյան մարտարշավը
Մհեր Հակոբյան


Մոնղոլական նվաճումները դասվում են մարդկության պատմության ընթացքում տեղի ունեցած ամենամեծ նվաճումների շարքին, իսկ Մոնղոլական տերության ստեղծումը իրավմամբ մեկնաբանվում է որպես մարդկության պատմության ամենահիշարժան իրադարձություններից մեկը։ Իրոք, և իր նախադեպը, և կրկնությունը այդպես էլ չունեցած այս նվաճումների արդյունքում ստեղծվեց մի կայսրություն, որը գործնականում ընդգրկում էր կամ էլ առենվազն ազդեցություն էր թողնում ողջ Եվրասիական մայրցամաքի` իր ժամանակի պատկերացումներով` ողջ աշխարհի վրա։ Մոնղոլական նվաճումների և Մոնղոլական կայսրության ստեղծման արդյունքում Եվրասիայի հսկայական տարածքը ընդգրկվեց մեկ պետության մեջ, իսկ Եվրասիայի փոքր մասը կազմող Եվրոպան էլ սկսեց լրջորեն կրել այս պետության ազդեցությունը։ Ակնառու այս իրադարձությունները դարձել են դեռևս միջնադարյան մտածողների ուսումնասիրության առարկան, իսկ ներկայումս հետաքրքրությունը թեմայի նկատմամբ ավելի է մեծացել։ Իրենց նախադեպը ու կրկնությունը չունեցող նվաճումներ և դրանց արդյունքում ստեղծված հսկայական կայսրություն, նվաճումների ընթացքում պարտության մատնված տարածաշրջանի հզորագույն պետություններ և հաղթանակների գործնականում բացարձակ ցուցանիշ, ինչքան հսկայական, այդքան էլ վաղանցիկ ձեռքբերումներ, այս ու նման հարցերն են, որ արդեն մի քանի հարյուրամյակ է, ինչ զբաղեցնում են թեման ուսումնասիրող մասնագետներին և ստիպում են նրանց վերլուծել ու փորձ կատարել հասկանալու «մոնղոլական առեղծված»-ը։

«Մոնղոլական առեղծված»-ի ամենաակնառու էջերից է Ջեբե և Սուբեդե նոյինների գլխավորությամբ 1220-1224 թվականներին տեղի ունեցած մոնղոլական բանակի մարտարշավը։ Ստորև կքննարկվեն մարտարշավի ընթացքն ու հիմնական փուլերը և փորձ կարվի պարզաբանել մարտարշավի ընթացքում այն իրականացրած բանակի իրական թվակազմը։

1220 թ-ի գարնանը, Սամարղանդի գրավումից անմիջապես հետո, դեպի արևմուտք նահանջող Խորեզեմի սուլթանության սուլթան Մուհամմեդին (1200-1220) հետապնդելու նպատակով առնվազն 200.000-անոց բանակով Միջին Ասիայում գտնվող Չինգիզ-խանը (1206-1227), ընտրովի կարգով իր ողջ բանակից առանձնացնելով 30.000 լավագույն ռազմիկների, ստեղծեց 3 առանձին թումեններից կազմված մի կորպուս (այսուհետև` Մոնղոլական կորպուս)։ Բանակային առանձնացված այս կորպուսի հրամանատարներ նշանակվեցին Չինգիզ-խանի հավատարիմ զինակիցներ և իրոք տաղանդավոր զորավարներ Ջեբե-նոյինը ու Սուբեդե-նոյինը, ինչպես նաև սրանց կցված Թոխուչար-նոյին։ Ընդ որում արշավանքի ամենասկզբում Թոխուչար-նոյինը սպանվեց կամ հետ կանչվեց, այսինքն մարտարշավը գործնականում գլխավորեցին միայն Ջեբեն և Սուբեդեն։

Կրած պարտություններից ու անհաջողություններից հետո լիովին հուսահատված, արդեն թոքախտով հիվանդ և միայն սեփական փրկության մասին մտածող սուլթան Ալա-էդ-Դին Մուհամմեդը այդպես էլ չկարողացավ որևէ լուրջ դիմադրություն կազմակերպել և մի քանի ամիս հետո, լքված բոլորի կողմից, մահացավ բորոտների համար նախատեսված Կասպից ծովի կղզիներից մեկում։ Ջեբեն և Սուբեդեն, չկարողանալով գտնել ու գերել Խորեզեմի սուլթանին, իսկ որոշ ժամանակ անց էլ ստանալով վերջինիս մահվան լուրը, ստեղծված պայմաններում ստացան մարտական նոր առաջադրանք` մարտարշավով անցնել Կասպից ծովի ափերով, դուրս գալ Նախակովկասյան ու Մերձսևծովյան տափաստաններ և Կասպից ծովի հյուսիսային ափերով վերադառնալ Միջին Ասիա։ Ծրագրվող այս արշավանքը Չինգիզ-խանի համար կարևոր էր այն տեսանկյունից, որ այն կպարզեր արևմուտքում գտնվող պետական միավորների ռազմա-քաղաքական վիճակը և հնարավորություն կտար քննարկել դրանց հետագա նվաճման հնարավորության հարցը։

1220 թ-ի մայիսին սկզբում ավանգարդում գտնվող Ջեբեի, հետո` Սուբեդեի, իսկ վերջում էլ արիերգարդում տեղաբաշխված Թոխուչարի թումենները գետանցեցին Ամու-Դարյան։ Կարճ ժամանակ անց, սակայն, չհամաձայնեցված գործողությունների արդյունքում Թոխուչարի թումենը Աֆղանստանի լեռներում ծանր պարտություն կրեց և ցրվեց։ Արդյունքում, ինչպես արդեն ասվեց, Թոխուչարը կամ ընկավ մարտում, կամ էլ հետ կանչվեց։ Այսպես թե այնպես, սակայն մարտարշավի ընթացքում Թոխուչարի մասին որևէ այլ տեղեկություններ արդեն չեն հանդիպում։ Չնայած ուղղակի տեղեկությունների բացակայությանը, կարելի է կարծել որ պարտված թումենի մնացորդները կցվեցին Սուբեդեի և Ջեբեի թումեններին։ Կարելի է ենթադրել, որ, հաշվի առնելով սպանվածներին, գերիներին և վիրավորվածության հետևանքով շարքից դուրս եկածներին, Թոխուչարի թումենը կորցրել է իր կազմի առնվազն կեսը։ Այսպիսով, արշավանքի ամենասկզբում 30.000 կազմող Մոնղոլական կորպուսը արշավանքի արդեն սկզբնական փուլում կազմեց մոտ 25.000 ռազմիկ։
Ստորև կքննարկվեն Մոնղոլական կորպուսի մարտարշավի հիմնական փուլերը և դրանց վերլուծության արդյունքում, հաշվի առնելով մոնղոլների կրած միջին կորուստները, փորձ կարվի պատասխանել կարևորագույն մի հարցի. ի վիճակի՞ էր արդյոք 1220 թ-ի 25.000-անոց մոնղոլական կորպուսը իրականացնել 4 տարի ձգված մարտարշավ Իրան-Անդրկովկաս-Կովկաս-Նախակովկասյան և Մերձսևծովյան տափաստաններ-Ղրիմ-Կասպից ծովի հյուսիսային ափեր-Միջին Ասիա երթուղով` այդ ընթացքում մի շարք արյունահեղ ճակատամարտերում ընդհարվելով տարածաշրջանի գրեթե բոլոր առաջատար պետական միավորների բանակների հետ, գրավել մի քանի տասնյակ քաղաքներ, ամրոցներ, բերդեր և այլ ամրություններ։

Հարցին հստակ պատասխանելու համար անհրաժեշտ է համառոտ անդրադառնալ Մոնղոլական կորպուսի մարտարշավի հիմնական փուլերին։ Այսպես.

_________________
Приходите в мой дом...


Вернуться к началу
 Не в сетиПрофиль  
 
 Заголовок сообщения: Re: Численность монгольской армии: Западный поход...
СообщениеДобавлено: 17 фев 2022, 14:04 
Администратор
Аватара пользователя

Зарегистрирован: 24 фев 2012, 14:57
Сообщений: 46681
Откуда: Армения, Ереван
1. 1220 թ-ի ամռանը Մոնղոլական կորպուսը մոտեցավ մի քանի տասնյակ հազար բնակչություն ունեցող Բահլին, որի ավագանին, սակայն, միանգամից էլ պատվիրակություն ուղարկեց և տեղեկացրեց քաղաքի հանձնվելու մասին։ Թողնելով քաղաքում մոնղոլական կառավարիչ ու փոքրաթիվ կայազոր` Մոնղոլական կորպուսը շարժվեց առաջ,
2. հաջորդը միջին մեծության Թուրբենտ-ի-Հեյդարի քաղաքն էր, որը փակեց դարպասները և պատրաստվեց դիմադրության։ Մոնղոլական կորպուսը ցուցադրական կերպով անցավ քաղաքի մոտով, բթացրեց վերջինիս կայազորի զգոնությունը, որից հետո վերադարձավ և անակնկալ հարձակումով գրավեց այն։ Քաղաքը այրվեց, նրա բնակչության մեծ մասը սպանվեց և միայն փոքր մասին հաջողվեց փրկվել փախուստով։ Դրանից հետո Մոնղոլական կորպուսը բաժանվեց երկու մասի,
3. Ջեբեի թումենը մոտեցավ խոշոր քաղաք համարվող Նիշապուրին, որի պատերի տակ էլ պարտության մատնեց 1.000 ռազմիկից կազմված քաղաքի կայազորին,
4. Սուբեդեի թումենը ասպատակեց Տուս և Քուշան քաղաքների շրջակայքը, ինչպես նաև Իսֆարինի շրջանը, որից հետո, ասպատակելով Դամագանի ու Սեմնանի շրջանները, մի կողմ թողեց Ռեյը և գրավեց ու ավերեց միջին մեծության Կումը,
5. այս ընթացքում Ջեբեի թումենը անցավ Էլբրուսը և ասպատակեց Մազանդարանը, որից հետո Էլբրուսով կրկին հետ վերադարձավ և, իր հերթին մի կողմ թողնելով Ռեյը, գրավեց ու ավերեց միջին մեծության Հարը,
6. Ռեյի մոտ վերադարձած և ուժերը կրկին միավորած Մոնղոլական կորպուսը ասպատակեց խոշոր քաղաք համարվող Ռեյն ու նրա շրջակայքը` ոչնչացնելով տեղի բնակչությանն ու ավերելով քաղաքը,
7. տեղեկություններ ստանալով, որ Սաջասում հավաքվել է Խորեզեմի սուլթանության խոշոր բանակ` Մոնղոլական կորպուսը շարժվեց վերջինիս ուղղությամբ և ջախջախեց այն,
8. վերսկսելով մարտարշավը դեպի արևմուտք` Մոնղոլական կորպուսը գրավեց խոշոր քաղաք համարվող Զնջանը և գլխովին ոչնչացրեց քաղաքի ու նրա շրջակայքի բնակչությանը,
9. շարունակելով արշավանքը` Մոնղոլական կորպուսը մոտեցավ խոշոր քաղաք համարվող Ղազվինին և քաղաքի պատերի տակ պարտության մատնեց նրա կայազորին։ Դրանից հետո Մոնղոլական կորպուսը պաշարեց Ղազվինը և ծանր մարտերից հետո գրավեց այն` գլխովին ոչնչացնելով քաղաքի բնակչությանը,
10. Մոնղոլական կորպուսը մտավ Ատրպատական` ողջ ուղու երկայնքով անխնա ոչնչացնելով տեղական բնակչությանը և ավերելով ճանապարհին հանդիպած անպաշտպան բնակավայրերը,
11. 1220 թ-ի դեկտեմբերի սկզբին հարավ-արևելքից ներխուժած և մանր ջոկատների բաժանված Մոնղոլական կորպուսը, ինչպես նաև տեղում վերջինիս միացած մամլուք Ակուշի կողմից գլխավորվող Էլտկուզյանների աթաբեկության բանակը (այսուհետ` Ակուշի բրիգադ) ասպատակեցին Փայտակարանը և Աղվանքը, որից հետո ճամբարեցին Վարդանակերտ գավառում,
12. 1220 թ-ի դեկտեմբերի կեսին Վարդանակերտ գավառից Կուրի աջ ափով դեպի հյուսիս արշաված Մոնղոլական կորպուսի մի մասը և Ակուշի բրիգադը Ուտիքի ճ-մ-ում անակնկալ հարձակումով հաղթեցին Քարթլիի թագավորության սահմանապահ 10.000-անոց բանակին ու նրա կազմում գտնվող Հայ ռազմիկներին, որից հետո նահանջեցին և վերամիավորեցին ուժերը,
13. 1221 թ-ի հունվարի սկիզբ, Կոտմանի ճ-մ (Կուրի վտակ Կոտմանի ափին, Տերունական ամրոցի դիմաց)։ Գեորգի IV Լաշայի, ամիրսպասալար-աթաբեկ Իվանե Զաքարյանի, ինչպես նաև սենեկապետ Վահրամ Քաջ Գագեցու ընդհանուր ղեկավարությամբ գործող Քարթլիի թագավորության բանակը (90.000 ռազմիկ) և նրա կազմում գտնվող Հայ ռազմիկները անորոշ ելք ունեցած մարտում ընդհարվեցին Կուրի աջ ափով դեպի հյուսիս առաջխաղացող Մոնղոլական կորպուսի ու Ակուշի բրիգադի միացյալ ուժերի հետ։ Համառ և փոփոխակի հաջողությամբ ընթացած մարտից հետո կողմերից յուրաքանչյուրին հաջողվեց փախուստի մատնել հակառակորդի ձախ թևին։ Ընդ որում, եթե քրիստոնյաներին հաջողվեց համեմատաբար հեշտ պոկվել հակառակորդից և հեռանալ, ապա Մոնղոլական կորպուսի և Ակուշի բրիգադի ձախ թևը ծանր կորուստներ կրեց։ Ըստ Ռաշիդ-էդ-Դինի, քրիստոնյաների բանակը այս ճակատամարտում կորցրեց 8.000 ռազմիկ, սակայն Հռոմի Հոնորիոս III (1216-1227) պապին ուղարկված Իվանե Զաքարյանի նամակում հիշատակվում է 6.000 թիվը։ Կարելի է ավելի հավանական համարել առաջին տեղեկատվությունը, քանի որ նամակում բնականաբար քրիստոնյաների կորուստները պետք է ավելի նվազ ցույց տրվեին։ Թշնամու կրած կորուստների մասին, որպես ծանր կորուստներ, ոչ թվային տեսքով հայտնում են երկու պատմիչներ։ «Իսկ Վահրամը` Գագի տերը, նույնիսկ չկասկածելով էլ ուրիշների փախուստի մասին, մեծ արիությամբ ու դաժանությամբ ոչնչացնելով հակառակորդին, հասավ մինչև Գարդման»,- հայտնում է Վարդան Արևելցին։ «… աջ թևը գլխավորող մեծ իշխան Վահրամը` Գագի տերը, մինչև երեկո անողոք կերպով հետապնդեց ու կոտորեց թաթարներին այնպես, որ ողջ Ձագամի դաշտը պատեց նրանց դիակներով» ,- այս կապակցությամբ Վարդանին լրացնում է Մաղաքիա աբեղան։
14. 1221 թ-ի հունվարի վերջ, Հունան ամրոցի ճ-մ (Ռուսթավիից մոտ 35 կմ հարավ-արևելք)։ Մոնղոլական կորպուսը և Ակուշի բրիգադը համառ մարտում հաղթեցին Գեորգի IV Լաշայի, ամիրսպասալար-աթաբեկ Իվանե Զաքարյանի, ինչպես նաև սենեկապետ Վահրամ Քաջ Գագեցու ընդհանուր ղեկավարությամբ գործող Քարթլիի թագավորության բանակին (մոտ 80.000) ու նրա կազմում գտնվող Հայ ռազմիկներին։ Քրիստոնյաները կորցրին 30.000 ռազմիկ։ Այս ճակատամարտում Մոնղոլական կորպուսը և Ակուշի բրիգադի միացյալ ուժերը կորցրեցին 25.000 ռազմիկ։ Այն, որ կորուստները իրոք եղել են բավականին նշանակալից, վկայում է այն հանգամանքը որ, թեև քրիստոնյաները պարտություն կրեցին, բայց ծանր կորուստներ կրած Մոնղոլական կորպուսը և Ակուշի բրիգադը, ի վիճակի չլինելով զարգացնել հաջողությունը, չհամաձակվեցին կրկնել հարձակումը Քարթլիի թագավորության վրա։
15. նահանջելով դեպի հարավ` Մոնղոլական կորպուսը և Ակուշի բրիգադը գրավեցին միջին մեծության քաղաք համարվող Նախիջևանը ու ծանր կորուստներ պատճառեցին քաղաքի և նրա շրջակայքի բնակչությանը,
16. շարունակելով նահանջը հարավային ուղղությամբ` Մոնղոլական կորպուսը և Ակուշի բրիգադը գրավեցին խոշոր քաղաք համարվող Մարաղան ու գլխովին ոչնչացրեցին քաղաքի և նրա շրջակայքի բնակչությանը,
17. Մոնղոլական կորպուսը և Ակուշի բրիգադը գրավեցին խոշոր քաղաք համարվող Համադանը ու բնաջնջեցին քաղաքի և նրա շրջակայքի բնակչությանը,
18. շարժվելով դեպի արևմուտք` Մոնղոլական կորպուսը և Ակուշի բրիգադը գրավեցին միջին մեծության քաղաք համարվող Արբելան ու գլխովին ոչնչացրեցին քաղաքի և նրա շրջակայքի բնակչությանը,
19. Մոնղոլական կորպուսը և Ակուշի բրիգադը գրավեցին միջին մեծության քաղաք համարվող Սերավը ու կոտորեցին քաղաքի և նրա շրջակայքի բնակչությանը,
20. Մոնղոլական կորպուսը և Ակուշի բրիգադը գրավեցին խոշոր քաղաք համարվող Արդաբիլը ու ոչնչացրեցին քաղաքի և նրա շրջակայքի բնակչությանը,
21. Մոնղոլական կորպուսը և Ակուշի բրիգադը գրավեցին միջին մեծության քաղաք համարվող Բայլականը ու գլխովին ոչնչացրեցին քաղաքի և նրա շրջակայքի բնակչությանը,
22. Մոնղոլական կորպուսը և Ակուշի բրիգադը գրավեցին միջին մեծության քաղաք համարվող Շամախին ու ծանր կորուստներ պատճառեցին քաղաքի և նրա շրջակայքի բնակչությանը։
23. Մոնղոլական կորպուսը և Ակուշի բրիգադը շարժվեցին դեպի Դերբենդ։ Չկարողանալով անցնել Դերբենդի լեռնանցքով` Մոնղոլական կորպուսը մեծ դժվարությամբ անցավ Կովկասը այլ ճանապարհով` մինչ այդ բաժանվելով Ակուշի բրիգադից,
24. 1221 թ-ի ամռանը Մոնղոլական կորպուսը մարտի մեջ մտավ ալանների ու ղփչախների խոշոր ուժերի հետ և չկարողացավ հասնել հաղթանակի,
25. համոզելով ղփչախներին լքել ալաններին` Մոնղոլական կորպուսը կրկին մարտի մեջ մտավ ալանների խոշոր ուժերի հետ և այս անգամ արդեն հասավ հաղթանակի,
26. Մոնղոլական կորպուսը գրավեց Մոզդոկը և Թերքին` ծանր կորուստներ պատճառելով ալաններին,
27. Մոնղոլական կորպուսը անակնկալ հարձակվեց չորս ղփչախ իշխաններից առաջինի մի քանի տասնյակ հազարանոց բանակի վրա և հասավ լիակատար հաղթանակի,
28. Մոնղոլական կորպուսը գրավեց միջին մեծության քաղաք համարվող Աստրախանը և գլխովին ոչնչացրեցին քաղաքի ու նրա շրջակայքի բնակչությանը,
29. Մոնղոլական կորպուսը հարձակվեց չորս ղփչախ իշխաններից երկրորդի մի քանի տասնյակ հազարանոց բանակի վրա և գլխովին ջախջախեց այն։ Ղփչախների իշխաններից վերջին երկուսը խուսափեցին ընդհարվել Մոնղոլական կորպուսի հետ և իրենց բանակով ապաստանեցին Մերձսևծովյան տափաստանի արևմուտքում,
30. 1222 թ-ի գարնանը Մոնղոլական կորպուսը ասպատակեց Ղրիմի թերակղզին ու նրա շրջակայքը,
31. Մոնղոլական կորպուսը Իկոնայի սուլթանության բանակից գրավեց խոշոր քաղաք համարվող Սուդակը ու ծանր կորուստներ պատճառեց քաղաքի և նրա շրջակայքի բնակչությանը,
32. 1223 թ-ի մայիսի 31-ին Կալկայի ճ-մ-ում Մոնղոլական կորպուսը ծանր պարտության մատնեց Կիևյան Ռուսիայի և ղփչախական երկու իշխանների 80.000-անոց միացյալ բանակին։ Կոալիցիոն ուժերը կորցրեցին մոտ 70.000 ռազմիկ,
33. 1223 թ-ի վերջին Մոնղոլական կորպուսը ծանր պարտության մատնեց Կամյան Բուլղարիայի մի քանի տասնյակ հազարանոց բանակին և ծանր կորուստներ պատճառեց տեղական բնակչությանը,
34. 1224 թ-ի գարնանը Կամյան Բուլղարիայի բանակը ծանր պարտության մատնեց Մոնղոլական կորպուսին,
35. 1224 թ-ի ամռանը Մոնղոլական կորպուսը վերադարձավ Միջին Ասիա, համաձայն սկզբնաղբյուրների, իր կազմում ունենալով ընդամենը 4.000 ռազմիկ։

_________________
Приходите в мой дом...


Вернуться к началу
 Не в сетиПрофиль  
 
 Заголовок сообщения: Re: Численность монгольской армии: Западный поход...
СообщениеДобавлено: 17 фев 2022, 14:08 
Администратор
Аватара пользователя

Зарегистрирован: 24 фев 2012, 14:57
Сообщений: 46681
Откуда: Армения, Ереван
Այն բանի օգտին, որ 1220-ական թվականի մոնղոլոկան 25.000-անոց կազմող կորպուսը ի վիճակի էր նման բան անել, կարող են վկայել հետևյալ փաստերը.

1. Մոնղոլական կորպուսի հակառակորդների մասնատվածությունը և դրանց բանակների հիմնական մասի ֆեոդալական բնույթը,
2. Մոնղոլական կորպուսի թերագնահատումը վերջինիս հակառակորդների կողմից,
3. Մոնղոլական կորպուսի ռազմական փայլուն վիճակը,
4. Մոնղոլական կորպուսի կողմից ամրությունների գրավման ժամանակ խաշարի մասսայական կիրառումը,
5. Մոնղոլական կորպուսի կողմից դաշնակից ուժերի կիրառումը,
6. Մոնղոլական կորպուսի ղեկավարների դիվանագիտական և ռազմական փայլուն ունակությունները:

Այն բանի դեմ, որ 1220-ական թվականի մոնղոլոկան 25.000-անոց կորպուսը ի վիճակի էր նման բան անել, կարող են վկայել հետևյալ փաստերը.

1. Մասնատված լինելով հանդերձ` Մոնղոլական կորպուսի հակառակորդները նույնիսկ այդ վիճակում բավականին մեծաթիվ էին։ Այսպես.
- Սարջասում Մոնղոլական կորպուսը հաղթեց տեղի մի քանի հազարանոց բավականին ուժեղ բանակին,
- Անդրկովկասում Մոնղոլական կորպուսը 3 ճակատամարտերում ընդհարվեց տարածաշրջանի առաջատար ուժ հանդիսացող Քարթլիի թագավորության 10.000-անոց, 90.000-անոց և մոտ 80.000-անոց բանակների հետ, առաջին ճակատամարտում հաղթանակի հասավ անակնկալ հարձակումով, երկրորդում գործնական պարտություն կրեց, իսկ երրորդում հաղթեց միայն համառ մարտի արդյունքում,
- Կովկասում Մոնղոլական կորպուսը 2 ճակատամարտերում ընդհարվեց «Կովկասյան հեգեմոններ»-ի մի քանի տասնյակ հազարանոց բանակների հետ, առաջին ճակատամարտում գործնական պարտություն կրեց, երկրորդում` հաղթանակ տարավ,
- Մերձսևծովյան տափաստանում Մոնղոլական կորպուսը 2 ճակատամարտերում հաղթեց «Տափաստանային հեգեմոններ»-ի երկուական 40.000-անոց բանակների,
- Կիևյան Ռուսիայի տարածքում Մոնղոլական կորպուսը հաղթեց «Տափաստանային հեգեմոններ»-ի ու Կիևյան Ռուսիայի 80.000-անոց բանակին,
- Կամյան Բուլղարիայի տարածքում Մոնղոլական կորպուսը հաղթեց տեղի մի քանի տասնյակ հազարանոց ուժեղ բանակին,
- Կամյան Բուլղարիայի տարածքում Մոնղոլական կորպուսը պարտվեց տեղի մի քանի տասնյակ հազարանոց ուժեղ բանակից,
- Մարտարշավի ընթացքում Մոնղոլական կորպուսը գրավեց մոտ երկու տասնյակ միջին և խոշոր մեծության քաղաքներ և այլ ամրացված կետեր` ոչնչացնելով դրանց ու շրջակայքի բնակչությանը։ Վերջին հանգամանքը ինքնին ենթադրում է, որ կորցնելու այլևս ոչինչ չունեցող ու ոչնչացման դատապարտված բնակչությունը ու միջինը մոտ 500 հոգանոց կայազորները պետք է համառ դիմադրություն ցույց տային` դրանով իսկ ավելի մեծացնելով Մոնղոլական կորպուսի կորուստները։ Հենց միայն այն հանգամանքը, թե ինչ դաժանությամբ էր Մոնղոլական կորպուսը վարվում գրաված քաղաքների ու ամրացված կետերի բնակչության հետ, ինքնին վկայում է դրանց ցույց տված համառ դիմադրության մասին,
- Մարտարշավի ընթացքում Մոնղոլական կորպուսը ասպատակեց հսկայական տարածքներ, ինչպես նաև, հատկապես ձմռանը, ունեցավ անխուսափելի բնական կորուստներ,
2. Մոնղոլական կորպուսի թերագնահատումը, հատկապես մարտարշավի սկզբնական փուլերում, անկասկած, որոշակի նշանակություն ունեցավ հաջողության գործում, սակայն ակնհայտ է, որ այս հանգամանքը չէր կարող երկար պահպանվել և մշտապես աջակից դառնալ վերջնիս,
3. խաշարի կիրառումը ինքնին չի կարող հաջողություն ապահովել, քանի որ տարրական մոդելավորում իրականացնելու դեպքում իսկ պարզ է դառնում, որ միայն վերջինիս կիրառմամբ քաղաքներ և ամրացված կետեր գրավելը գործնականում անհնար է,
4. Մոնղոլական կորպուսին դաշնակցել է հիմնականում միայն Ակուշի բրիգադը, այն էլ մարտարշավի միայն մի փուլում,
5. Մոնղոլական կորպուսը, իհարկե, գտնվում էր փայլուն վիճակում, բայց այն, թե ի վիճակի էր վերջինս նկարագրված պայմաններում իրականացնել նմանատիպ մի մարտարշավ, զգալի կասկածներ է հարուցում,
6. Մոնղոլական կորպուսի ղեկավարները, իհարկե, փայլուն դիվանագիտական և ռազմական ունակությունների տեր զորավարներ էին, բայց այն, որ այդ հատկանիշները ուժերի ստեղծված հարաբերակցության պայմաններում հնարավորություն կտար նրանց կորպուսին իրականացնել նմանատիպ մի մարտարշավ, լուրջ կասկածներ է առաջացնում։

Իսկ այժմ, աչքի տակ ունենալով բերված վերլուծությունը, փորձենք կրկին պատասխանել ուսումնասիրության սկզբում հնչեցրած հարցին. ի վիճակի՞ էր արդյոք 1220 թ-ի 25.000-անոց մոնղոլական կորպուսը իրականացնել 4 տարի ձգված մարտարշավ Իրան-Անդրկովկաս-Կովկաս-Նախակովկասյան և Մերձսևծովյան տափաստաններ-Ղրիմ-Կասպից ծովի հյուսիսային ափեր-Միջին Ասիա երթուղով` այդ ընթացքում մի շարք արյունահեղ ճակատամարտերում ընդհարվելով տարածաշրջանի գրեթե բոլոր առաջատար պետական միավորների բանակների հետ, գրավել մի քանի տասնյակ քաղաքներ, ամրոցներ, բերդեր և այլ ամրություններ։

Իհարկե, յուրաքանչյուր ոք իրավասու է ինքը անհրաժեշտ հետևություններ անել, սակայն համենայն դեպս ինձ համար հարցի պատասխանը ակնհայտ է` նման մարտարշավ 25.000-անոց մոնղոլական կորպուսը ի վիճակի չէր իրականացնել զուտ ֆիզիկապես, իսկ նման փորձ անելու դեպքում այն ուղղակի «կվերջանար» մարտարշավի արդեն կեսերում։ Ռազմա-պատմական մոդելավորման արդյունքների հիման վրա արված այս հետևությունը կարող է հաստատվել նաև հետևյալ փաստարկներով։

_________________
Приходите в мой дом...


Вернуться к началу
 Не в сетиПрофиль  
 
 Заголовок сообщения: Re: Численность монгольской армии: Западный поход...
СообщениеДобавлено: 17 фев 2022, 14:11 
Администратор
Аватара пользователя

Зарегистрирован: 24 фев 2012, 14:57
Сообщений: 46681
Откуда: Армения, Ереван
Համաձայն Անանուն Սեբաստացու, Անդրկովկասում հայտնված Մոնղոլական կորպուսի կազմում, չհաշված Ակուշի բրիգադը, կար 20.000 ռազմիկ։ Սկզբունքորեն նույնն է հաստատում նաև «Քարթլիս-Ցխովրեբա»-ն, համաձայն որի Աղստևի ճակատամարտին մասնակցել է 12.000 մոնղոլ ռազմիկ։ Այս հաղորդումը, ի դեպ, հակասության մեջ չի մտնում Սեբաստացու հաղորդման հետ, քանի որ տրամաբանական է կարծել, որ անակնկալ հարձակման բնույթ ունեցող այս ճակատամարտին մասնակցել է Մոնղոլական կորպուսի ոչ լրիվ մասը և վերջինս ստիպված է եղել թողնել ուժեր այլ վայրերում։

Եվ այսպես, ունենք մի իրավիճակ, երբ, 30.000 ռազմիկներով սկսելով արշավանքը և դրա արդեն ամենասկզբում կրած անհաջողության արդյունքում կազմելով արդեն մոտ 25.000 ռազմիկ, Մոնղոլական կորպուսը վերևում նկարագրված 35 «քայլեր»-ից արդեն միայն առաջին 11-ը անցնելուց հետո պակասել է (զոհվածներ, մահացածներ, վիրավորվելու պատճառով շարքից դուրս եկածներ, գերվածներ, թիկունքում թողնված կայազորային ուժեր և այլն) 5.000 ռազմիկով։ Իսկ այդ 11 «քայլեր»-ը դեռևս ամենևին էլ արշավանքի ամենածանր մասերը չէին։ Այդ 11 «քայլեր»-ի ընթացքում Մոնղոլական կորպուսը տվեց ընդամենը 2 ոչ այնքան մեծ ճակատամարտ` հիմնականում զբաղվելու ասպատակություններով ու քաղաքների ոչ այնքան ծանր տեսք ստացած գրավումներով։ Եվ այնուհանդերձ, չնայած այս ամենին, Մոնղոլական կորպուսը պակասեց 5.000 ռազմիկով։

Առջևում դեռս կար 24 «քայլ», որոնցից յուրաքանչյուրը, ի դեպ, հաշվի առնելով Մոնղոլական կորպուսի հետևողական նվազումը, ավելի ու ավելի դժվար էր լինելու անցնել։ Իսկ այդ «քայլեր»-ի մեջ, իմիջայլոց, առկա էին նաև այնպիսի ծանր «քայլեր», ինչպիսիք էին 3 լիարյուն ճակատամարտերը Քարթլիի թագավորության ու հայերի դեմ, 2-ը` Հյուսիսային Կովկասում, 2-ը` ղփչախների դեմ, Կալկայի ճակատամարտը, ինչպես նաև մեկ տասնյակից ավել քաղաքների գրավումը, հսկայական տարածքների ասպատակումը, բազմահազար կիլոմետրանոց մարտարշավը և մի քանի ձմռան անցկացումը թշնամական միջավայրում։ Հեռու չգնալու համար նշենք, որ Մոնղոլական կորպուսը և Ակուշի բրիգադը միայն Հունան ամրոցի ճ-մ-ում կորցրեցին 25.000 զինվոր։ Նույնիսկ եթե ընդունենք էլ, որ Մոնղոլական կորպուսի և Ակուշի բրիգադի կորուստների վերաբերյալ բերված թիվը Մոնղոլական կորպուսին վերաբերվում է միայն մեկ երրորդի մասով, ապա նույնիսկ այդ դեպքում էլ ստացվում է, որ միայն այստեղ Մոնղոլական կորպուսը կորցրել է մոտ 8.333 ռազմիկ։

Իր հերթին, մարտարշավի ընթացքում Մոնղոլական կորպուսը գրավել է մոտ երկու տասնյակ ամրացված կետ ու քաղաք և, որպես կանոն, բնաջնջել նրա ու շրջակայքի բնակչությանը։ Միայն Ռեյում սպանվեց ոչ պակաս, քան 70.000 մարդ և ոչնչացվեց քաղաքի առնվազն 5.000-անոց զենք կրելու ունակ տղամարդիկ։ Հետաքրքիր է, որ, համաձայն ակադեմիկ Մ. Ն. Տիխոմիրովի հաշվարկների, միջնադարյան քաղաքի բնակչության և նրա պրոֆեսիոնալ բանակի հարաբերակցությունը կազմում է 1-ը 6-ի։ Օրինակ, Նովգորոդը ուներ 20-30.000 բնակչություն և 3-5.000-անոց բանակ: Այս պայմաններում, երբ Մոնղոլական կորպուսը լիովին ոչնչացրել է իրենց ընտանիքների ու հարազատների համար պայքարող, նահանջելու տեղ և կորցնելու այլևս ոչինչ չունեցող ու, սրանից դրդված, ամրությունների հետևում հուսահատորեն համառ դիմադրության հակված մարդկանց և ոչ քիչ թվով պրոֆեսիոնալ ռազմիկների, տրամաբանակա՞ն է արդյոք կարծել, որ Մոնղոլական (ըստ այս մոտեցման կողմնակիցների) 25.000-անոց կորպուսը կարող էր ոչ միայն այսքան բան անել ու «չվերջանալ», այլև` բավարար ուժեր պահպանել մի քանի արյունահեղ ճակատամարտերում երկուսից-երեք անգամ իրեն գերազանցող բանակների նկատմամբ հաղթանակ տանելու համար։ Չէ՞ որ միայն միջին դիմադրություն ցույց տված միջին քաղաք գրավելու և դրա ու շրջակայքի մի քանի տասնյակ հազար բնակչությունը բնաջնջելու ընթացքում Մոնղոլական կորպուսը կկորցներ առնվազն մի քանի հարյուր ռազմիկ։

Անլուծելի այս անհամապատասխանությանը սովորաբար փորձում է արվում լուծում տալ Մոնղոլական կորպուսի կորուստները անբնականության աստիճան փոքրացնելով, բայց այս դիրքորոշումը հենց ինքն իրենով է աբսուրդ։ Այսպես, հանկարծ պարզվում է, որ Ռեյի, Համադանի, Ղազվինի, Նախիջևանի, Բայլականի և նման այլ քաղաքների գրավման, այսինքն միջինը մոտ 500 զինվոր և 5.000 բնակչություն ունեցող մոտ երկու տասնյակ քաղաքներից յուրաքանչյուրը բաց հարձակողական քաղաքային մարտում ոչնչացնելու ժամանակ Մոնղոլական կորպուսը չի կորցրել ավելին, քան 100-200 ռազմիկ։ Այսինքն, այս մոտեցումը ինքնին մեղանչում են տրամաբանական և ռազմագիտական պարզագույն օրենքների դեմ, քանի որ հանգում է տարօրինակ մի հետևության, որ պարիսպների ու ամրությունների հետևում հուսահատորեն համառ դիմադրության հակված մարդկանց (որոնց մեջ քիչ չէին նաև պրոֆեսիոնալ ռազմիկները) բաց հարձակողական քաղաքային մարտում ոչնչացնելիս հարձակվող կողմը կրել է կրկնակի և նույնիսկ եռակի անգամ քիչ կորուստ, քան պաշտպանվողը (??!!)։

Այսպիսով, կարծում ենք ակնհայտ է, որ Մոնղոլական կորպուսը ուղղակի ֆիզիկապես չէր կարող հետևողականորեն անել հիշատակված «35 քայլեր»-ը ու «չվերջանալ»։ Թվում է, թե կարելի էր հենց այստեղ էլ վերջացնել ուսումնասիրությունը և ուղղակի ամրագրել, որ Մոնղոլական կորպուսը ի սկզբանե ընդգրկել է ավելի շատ քանակությամբ ռազմիկներ, քան հայտնվում է աղբյուրներում։

_________________
Приходите в мой дом...


Вернуться к началу
 Не в сетиПрофиль  
 
 Заголовок сообщения: Re: Численность монгольской армии: Западный поход...
СообщениеДобавлено: 17 фев 2022, 14:14 
Администратор
Аватара пользователя

Зарегистрирован: 24 фев 2012, 14:57
Сообщений: 46681
Откуда: Армения, Ереван
Սակայն խնդիրն այն է, որ Մոնղոլական կորպուսի թվաքանակի մասին, միմյանցից անկախ, հայտնում են առնվազն 3 աղբյուրներ և սրանց բոլորի տվյալներն էլ, տատանվելով, 12.000-30.000-ի սահմաններում, փոխկապակցված ձևով լրացնում ու հաստատում են միմյանց։ Այսինքն, մի կողմից առկա է աղբյուրագիտական լուրջ հիմք ունեցող ռազմա-պատմական մոդելավորման ու տրամաբանական հնարքների կիրառման հիման վրա առկա հետևություն առ այն, որ Մոնղոլական 25.000-անոց կորպուսը 4 տարում ուղղակի ֆիզիկապես չէր կարող իրականացնել նման մարտարշավ ու «չվերջանալ», մյուս կողմից էլ ձեռքի տակ ունենք կրկին աղբյուրագիտական առնվազն 3 բավականին հաստատ համարվող տեղեկություններ։

Մասնագետները առաջացող այս անլուծելի հակասությունը սովորաբար փորձում են լուծել իմ կարծիքով սկզբունքորեն փակուղային հետևյալ եղանակներով.
1. անբարեխղճության աստիճան խիստ գերագնահատվում են XIII դարի առաջին կեսի մոնղոլ ռազմիկների մարտական հատկությունները,
2. անբարեխղճության աստիճան խիստ գերագնահատվում է XIII դարի առաջին կեսի մոնղոլ զորավարների ռազմական ունակությունները,
3. անբարեխղճության աստիճան խիստ գերագնահատվում է XIII դարի առաջին կեսի մոնղոլական բանակի տեխնիկական, մարտական ու մարտվարական հատկությունները,
4. անբարեխղճության աստիճան խիստ գերագնահատվում է մարտարշավի ուղու վրա գտնվող պետական միավորների ու նրանց բանակների ֆեոդալական բնույթը,
5. անբարեխղճության աստիճան ու անհիմն իջեցվում են մարտարշավի ուղու վրա գտնվող պետական միավորների բանակների թվաքանակները,
6. անբարեխղճության աստիճան իջեցվում են մարտարշավի ընթացքում տեղի ունեցած ճակատամարտերի մասշտաբները, չնայած սկզբնաղբյուրներում առկա տեղեկություններին, դրանցում ձեռք բերված հաղթանակները, ինչպես նաև ամրացված կետերի գրավումը ներկայացվում են որպես չափազանց հեշտ, երբեմն կարծես ինքստինքյան կամ ավտոմատ կերպով տեղի ունեցած գործընթացներ։

Հարկ է նշել, որ վերևում «փակուղային» բառը ամենևին էլ պատահականորեն չկիրառվեց։ Բանն այն է, որ նույնիսկ անբարեխղճության աստիճան խիստ այս մոտեցման դեպքում էլ, երբ ընդունում ենք գործնականում իդեալիստական ու իրական կյանքից լիովին կտրված նույնիսկ այս մոտեցումը, խնդիրը կրկին բավարար լուծում չի ստանում, իսկ իրականացված ռազմա-պատմական տարրական մոդելավորումը էլ կրկին բերում է հետևության, որ Մոնղոլական կորպուսը ուղղակի ֆիզիկապես չէր կարող իրականացնել այս մարտարշավը` «վերջանալու» չափազանց պարզ ու բացատրելի պատճառով։

Այս պայմաններում կարծում ենք, որ առաջացող, գործնականում անլուծելի թվացող ու միմյանց սկզբունքորեն ժխտող այս հակասությունը իր լուծումը կարող է գտնել աննկատ, սակայն ռազմական առումով լիովին հիմնավորված միայն հետևյալ հանգամանքով. մարտարշավ իրականացնող Մոնղոլական կորպուսը Միջինի Ասիայում Չինգիզ-խանի հրամանատարության տակ գտնվող Մոնղոլական կայսրության հիմնական բանակից պարբերաբար ստացել է համալրումներ։ Այսինքն, հաստիքային թվաքանակի տեսակետից կազմելով 3 թումեն, Մոնղոլական կորպուսը պարբերաբար իր մեջ է ընդունել Միջին Ասիայից ուղարկվող համալրումները` դրա հաշվին պահպանելով 3 թումեն կազմող իր դե-յուրե թվաքանակը նաև դե-ֆակտո։

Կարելի է կարծել, որ Կասպից ծովի հարավային ափով ուղարկված առաջին համալրումները Մոնղոլական կորպուսը ստացել է արդեն անմիջականորեն Քարթլիի թագավորության հետ ընդհարվելուց առաջ ու այդպես շարունակվել է ողջ մարտարշավի ընթացքում, իսկ Նախակովկասյան և Մեձսևծովյան տափաստաններում գործելու ընթացքում համալրումները ստացվել են արդեն Կասպից ծովի հյուսիսային ափերով։ Ընդ որում, եթե հաշվի առնենք, որ Խորեզեմի սուլթանության հիմնական ուժերը արդեն ջախջախվել էին և Չինգիզ խանը այս պետության տարածքում արդեն չուներ որևէ լուրջ հակառակորդ, իսկ մարտերն էլ սուլթանության դեմ, համենայն դեպս 1220-1224 թվականներին արդեն վերջացել էին, չի կարելի մատնանշել որևէ լուրջ պատճառ, թե ինչո՞ւ վերջինս չպետք է համալրեր լուրջ հակառակորդների դեմ ծանր մարտեր մղող արևմտյան ուղղությամբ արշավող իր բանակը` միաժամանակ ըստ էության անգործության մատնելով և ավարից զրկելով իր տրամադրության տակ գտնվող ռազմիկներին։

Ընդհանրացնելով ասվածը` կարելի է ենթադրել, որ դեպի արևմուտք արշաված Մոնղոլական կայսրության բանակը եղել է բավականին մեծ, իսկ 3 տարի տևած այդ արշավանքի ընթացքում այն անընդհատ համալրվել է նոր ուժերով։

_________________
Приходите в мой дом...


Вернуться к началу
 Не в сетиПрофиль  
 
Показать сообщения за:  Поле сортировки  
Начать новую темуНаписать комментарии Страница 25 из 26   [ Сообщений: 386 ]
На страницу Пред.  1 ... 22, 23, 24, 25, 26  След.



Кто сейчас на конференции

Сейчас этот форум просматривают: нет зарегистрированных пользователей и гости: 11


Вы не можете начинать темы
Вы не можете отвечать на сообщения
Вы не можете редактировать свои сообщения
Вы не можете удалять свои сообщения
Вы не можете добавлять вложения

Найти:
Перейти:  


Powered by phpBB © 2000, 2002, 2005, 2007 phpBB Group
610nm Style by Daniel St. Jules of Gamexe.net

Вы можете создать форум бесплатно PHPBB3 на Getbb.Ru, Также возможно сделать готовый форум PHPBB2 на Mybb2.ru
Русская поддержка phpBB