Ողջույն, հարգելի Սուրեն։ Ուշադիր լսեցի Ձեր նոր լայվը, որը ընդհանուր առմամբ ԱՆՀԱՄԵՄԱՏ ԱՎԵԼԻ ԼԱՎ տպավորություն թողեց, քան նախորդն էր։ Ավելին, տպավորություն ստացվեց, որ Ձեր նոր այս լայվը ինչ որ տեղ, եթե ոչ՝ հիմնականում, նաև ինձ էր ի պատասխան, դրա համար էլ կրկին կարձագանքեմ հնարավորինս մանրամասն և կետերով.
1. Վերադասի պահով – հաճելի, որ, ի տարբերություն նախորդի, ընդունեցիք, որ այստեղ ԽՆԴԻՐ ԿԱ։ Կրկնակի հաճելի է, որ կողմ եք այդ խնդիրը լուծելուն, այս միտքը մի քանի անգամ այս կամ այն կերպ ասացիք։ Ասեմ, որ ինքս 9 տարի՝ 2007-2016թթ., աշխատել եմ ՀՀ ՊԵԿ իրավաբանական վարչությունում և հիանալի ծանոթ եմ վերադասության և իրավական, և փաստացի նրբություններին, այդ թվում նաև «ՄԵՐՈՆՑ ՉԵՆՔ ՆԵՂԱՑՆՈՒՄ» սկզբունքին։ Այս առումով ասեմ, որ, այո, դուք ճիշտ եք, որ պետք է դատարանները բեռնաթափել վերադասի գործը ավելի արդյունավետ կազմակերպելու միջոցով, սա ԱՆԿԱՍԿԱԾ Է և բոլոր պրակտիկ իրավաբանները սրա կողմից են։ Տարօրինակը միայն այն է, որ... գործը ՀԱԿԱՌԱԿ ԿՈՂՄԻՑ ԵՔ ՍԿՍԵԼ՝ փոխանակ վերադասը նորմալացնենք, նոր դժվարացնենք դատարան դիմելը, արել եք հակառակը՝ դժվարացրել եք դատարան դիմելը՝ վերադասի անորակությունը թողնելով նույնը։ Առնվազն տրամաբանական չէ, եթե ոչ՝ հակասում է իրավակիրառ պրակտիկայի արդյունավետությանը։
2. Նույն վերադասի պահով Ի ԴԵՊ՝ ժամանակին, մի քանի տարի առաջ, քննարկվում էր նույն այս մոդելը մի քիչ այլ տարբերակով՝ նորից պարտադիր սկզբում վերադաս, ԲԱՅՑ, եթե քաղաքացին վերադասում մերժվում է, իսկ դատարանում՝ հաղթում, ապա վարչական մարմինը ԶՐԿՎՈՒՄ Է վերաքննության իրավունքից։ Համաձայնեք, որ արդար է, քանի որ այս դեպքում մեկ ատյան անձն արդեն իսկ անցել է, վարչական մարմինն արդեն իսկ շանս ունեցել է ուշադիր լինելու իր որոշմանը և այդ պարագայում նա պետք է «պատժվի»։ Ասեմ նաև, որ սա լրացուցիչ կբեռնաթափի դատարանները, իսկ վարչական մարմնին էլ ավելի ուշադիր կդարձնի։
3. Դատավորների ծանրաբեռնման պահով՝ հասկանալի է ձեր տեսակետը, սակայն ես մնում եմ իմին՝ սա ԻՐԵՆՑ ԳՈՐԾՆ Է – մնացածը՝ տես նախորդ լայվի գրածումս։
4. Բիզնես շահերի պահով – ոնց հասկացա ԹԱՓԱՆՑԻԿ ԱԿՆԱՐԿՆ առնվազն նաև ինձ էր ուղղված, դրա համար ասեմ։ Նախ, հարգելի Սուրեն, ես ՖԲ տարածքում բավականին հայտնի եմ և շատերն ինձ գիտեն հենց որպես ՃՈ գործերով զբաղվող իրավաբան։ Ավելին, Ձեր նախորդ լայվին ի պատասխան իմ պոստի հենց սկզբի իսկ տողերով ես պատշաճորեն ներկայացա, գրելով, որ. «...ես մի մարդ եմ, որը հիմնականում զբաղվում է ՀԵՆՑ ՃՈ ՏՈՒԳԱՆՔՆԵՐԻ ԲՈՂՈՔԱՐԿՄԱՆ ՀԱՐՑԵՐՈՎ»։ Այսինքն՝ ես ազնիվ եմ խաղում և, եթե Ձեր ակնարկն իմ մասին էր, ապա այն տեղին չէր։ Այժմ բիզնեսի մասին ըստ էության, խնդրում եմ ուշադիր լինել։
Հարգելի բարեկամներ, մենք ըստ էության սահուն կերպով մոտեցանք գործնական իրավաբանության հիմքում ընկած ԲԱՐՈՅԱԿԱՆ ՀԵՏԱՔՐՔԻՐ ԽՆԴԻՐՆԵՐԻՑ ՄԵԿԻՆ, որը լրացուցիչ պարզաբանման կարիք ունի։ Ու ընենց չի, էլի, որ էս էն «Սատանայի փաստաբանը» ֆիլմի միջի տղեն եմ կամ թքած ունեմ արդարության և բարոյականության օրենքների վրա։ Այս հարցը, որ հիմա բարձրացնում եք, ես ինձ համար բարձրացրել եմ դեռևս տարիների առաջ և գտել եմ իր բավարար պատասխանը։ Հիմա ինչ կասեմ, փորձեք ճիշտ ընկալել։
Այո, կան անկարգապահ վարորդներ, ինքս էլ եմ նմաններին շատ տեսել, այո, կան անգրագետ վարորդներ, ինձնից լավ էդ չիմանաք, բայց – կա նաև ԻՐԱՎԱԲԱՆԱԿԱՆ ՄՐՑԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՍԿԶԲՈՒՆՔԸ, որը, եթե մի կողմ թողնենք, արդյունքում արդարությունն էլ անարդարության հետ կգնա։ Սա իրավաբանական մրցակցության հիմքն է։ Ընենց չմտածեք, թե ինչ նոր բան եք ասում – երբ ես դեռ 2016 թ-ի վերջին սկսեցի իմ այս գործունեությունը, ինձ, մասնավորապես նաև ՃՈ տղերքը, հենց էս էին ամենից առաջ ասում, թե, բա. «ԱԽՊԵՐՍ, ՄԵՂԱՎՈՐ ՄԱՐԴԿԱՆՑ ԵՍ ԱՐԴԱՐԱՑՆՈՒՄ»։ Պատասխանն ԷՍԱ. «Անկախ այն բանից, մենք մեղավոր կհամարենք մարդուն, թե չենք համարի, անձի մեղավորությունը որոշելու բացառիկ իրավունքը պատկանում է դատարանին և, եթե մենք ուզում ենք իրավական պետություն ունենալ, իսկ մենք բոլորս, համենայն դեպս այս թեմայում զրույց վարողները, հաստատ այդ ուզում ենք, ապա պետք է պահպանենք իրավական պետությանը բնորոշ անհրաժեշտ ատրիբուտիկան, որի մեջ առաջնայինը անձի մեղքը միայն դատարանով ապացուցված լինելու հանգամանքն է»։
Մյուս կողմից գանք – ինձ ասում են. «Ախր ակնհայտ է, որ մարդը խախտում է արել, իսկ դու իրենց փրկում ես»։ Պատասխանը միանշանակ է, ասել եմ և կրկին կասեմ. «ԼԱՎ ԵՄ ԱՆՈՒՄ»։ Ու լավ եմ անում ոչ թե նրա համար, որ դրանից փող ունեմ, թեև դա էլ անտեսել չի կարելի, այլ ամենից առաջ հենց նրա համար, որ, ուշադրություն, ՃՈ-Ն ՍԿՍԻ ՆՈՐՄԱԼ ԱՇԽԱՏԵԼ։
Այսինքն, ես մեր ՃՈ-ի, ի դեպ, ոչ միայն ՃՈ-ի, հարկայինն էլ, քաղաքապետարանն էլ, տարաբնույթ տեսոչությունները ևս ոչինչ, մշտական և վտանգավոր հակառակորդն եմ, որը, իր ուժերի ներածի չափով, ԱՆՎԵՐՋ ՕԳՏՎՈՒՄ Է ԻՐԵՆՑ ՍԽԱԼՆԵՐԻՑ։ Եվ կրկին կրկնեմ՝ ԼԱՎ ԵՄ ԱՆՈՒՄ, ՈՐ ՕԳՏՎՈՒՄ ԵՄ։ Ինչո՞ւ – պատասխանը, եթե զուտ սուբյեկտիվ ֆինանսական պահը թողնենք, կրկին պարզ է՝ ԵՍ ՕԳՆՈՒՄ ԵՄ ՃՈ-ԻՆ ԱՎԵԼԻ ԼԱՎԸ ԴԱՌՆԱԼ, իմ հաղթանակներից ամեն մեկից հետո մեր ՃՈ-ն պետք է ինքն իր համար հետևություններ անի, վերլուծի, ինչու՞ պարտվեց, հասկանա այդ, ընկալի, թե դատարանն ինչո՞ւ իմ կողմն անցավ, որի արդյունքում ՈՒՂՂԻ, ՃՇԳՐՏԻ ԻՐ ՎԱՐՔԱԳԻԾԸ։ Այսինքն ես մեր պետական մարմինների համար յուրօրինակ ՍՊԱՐԻՆԳ-ՊԱՐՏՆՅՈՐ ԵՄ, որը մշտապես ստիպում է իրենց լավը լինել կամ ֆորմի մեջ մնալ, ընդ որում ամենևին էլ իմ խնդիրը չէ, որ պարտություններից հետևություններ ՉԵՆ ԱՐՎՈՒՄ։
Եվ այսպես, ԵՍ ԱՆՎԵՐՋ ՁԳՏՈՒՄ ԵՄ ԼԱՎԸ ԴԱՐՁՆԵԼ ՄԵՐ ՊԵՏԱԿԱՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԸ, սակայն այն շարունակում է մնալ վատը։ Պարզ մի օրինակ - իմ օֆիսում ամեն մի պարտությունը ՈՒՇԱԴԻՐ ՎԵՐԼՈՒԾՎՈՒՄ Է և ՇԱՏ ԱՐԱԳ ԱՐՎՈՒՄ ԵՆ ՊԵՏՔ ԵՂԱԾ ՀԵՏևՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ, ճշգրտելով հետագա վարքագիծը, մենք ԱՆՉԱՓ ՈՒՇԱԴԻՐ ԵՆՔ դատական պրակտիկային, ես Հայաստանում լավագույններից գիտեմ ՀՀ վարչական դատարանի դատավորների ոչ միայն անձնական և գործնական հատկանիշները գործի մեջ, այլև նույնիսկ այն, թե կոնկրետ իրավիճակի վերաբերյալ դատավորն ի՞նչ կարծիք ունի և իրենից ի՞նչ սպասել։ Բանը հասնում է նույնիսկ նրան, որ, կախված այն բանից, թե գործը որ դատավորի վրա կմակագրվի, ես հաճախ ի վիճակի եմ գուշակել նույնիսկ գործի ելքը դեռ վճիռ չեղած, ընդ որում դեռ չեմ ասում այն մասին, որ, ըստ իրավիճակի, ես գիտեմ նաև, թե նիստի ժամանակ որ դատավորն ինչ է սիրում կամ ինչ չի սիրում և իրեն ինչ չասել, ասել կամ ասածն ի՞նչ կերպ ասել։ Կան նաև բազում այլ նրբություններ...
_________________ Приходите в мой дом...
|